Tani Kosova po përjeton një shkallë të rëndësishme të zhvillimit të vet. Bisedimet me ndërmjetësimin ndërkombëtar të Marti Ahtisaarit po hyjnë në fazën përfundimtare. Kërkesa jonë kryesore është pavarësia e plotë, të cilën e dëshiron shumica e popullit të Kosovës dhe shumica e minoriteteve, të cilat jetojnë në Kosovë, me përjashtim të serbëve. Ne shpresojmë se zgjidhja përfundimtare do të merret deri në fund të vitit 2006 dhe si rezultat i kësaj ne do të mund të krijojmë shtetin e Kosovës, në të cilin do të sundojë ligji dhe ku të gjithë, duke përfshirë edhe përfaqësuesit e minoriteteve, do t’i kenë të drejtat e barabarta.
“Rosbalt”: Si do ta kishit karakterizuar gjendjen e procesit të bisedimeve lidhur me çështjen e Kosovës?Sejdiu: Tani Kosova po përjeton një shkallë të rëndësishme të zhvillimit të vet. Bisedimet me ndërmjetësimin ndërkombëtar të Marti Ahtisaarit po hyjnë në fazën përfundimtare. Kërkesa jonë kryesore është pavarësia e plotë, të cilën e dëshiron shumica e popullit të Kosovës dhe shumica e minoriteteve, të cilat jetojnë në Kosovë, me përjashtim të serbëve. Ne shpresojmë se zgjidhja përfundimtare do të merret deri në fund të vitit 2006 dhe si rezultat i kësaj ne do të mund të krijojmë shtetin e Kosovës, në të cilin do të sundojë ligji dhe ku të gjithë, duke përfshirë edhe përfaqësuesit e minoriteteve, do t’i kenë të drejtat e barabarta.Ne planifikojmë të ndërtojmë marrëdhënie të mira fqinjësore me vendet e Ballkanit, duke përfshirë këtu edhe Serbinë. Kuptohet, ne e kemi të vështirë ta harrojmë se çfarë ka ndodhur në Kosovë, sepse kanë ndodhur gjëra të tmerrshme. Megjithatë, ne përpiqemi ta shikojmë të ardhmen e jo të kaluarën dhe duam që të gjithë ata që jetojnë në Kosovë, e me këtë edhe serbët, të ndjejnë veten si në shtëpi të vet. Ata mund të marrin pjesë në zgjedhje, ata i kanë vendet e rezervuara në Parlament dhe në Qeveri. “Rosbalt”: Megjithatë, procesi i bisedimeve është paralizuar, sepse palët nuk kanë mundur të vijnë te një zgjidhje e përgjithshme. Sipas mendimit tuaj, si mund të tejkalohet kjo?Sejdiu: Ne asnjëherë nuk kemi krijuar kurrfarë problemi. Ne kemi paraqitur pozicionin tonë, i cili nuk është kundër të drejtës ndërkombëtare. Ne nuk dëshirojmë ta bllokojmë procesin. Ne, sikur edhe bashkësia ndërkombëtare, kemi qëndrimin që ai të përfundojë sa më shpejt që është e mundur. Probleme gjithnjë ka bërë pala serbe, dhe unë jam i bindur se bashkësia ndërkombëtare këtë do ta ketë parasysh. “Rosbalt”: Bisedimet jozyrtare me serbët e Kosovës për decentralizimin, a do të mund t’i ndihmonin bisedimet me Beogradin për statusin?Sejdiu: Jo, kjo do të ishte e njëjta gjë. Në fund të fundit, mendimi i Beogradit nuk është si vendimtar për përcaktimin e statusit. Beogradi duhet të ndalet të manipulojë me Kosovën dhe t’i ftojë serbët e Kosovës që t’i kthehen jetës normale. Shumë herë Serbia është përpjekur që ta shtyjë marrjen e vendimit, por kjo zvarritje nuk i duhet askujt. Rajonit i nevojitet Kosova stabile, e tillë çfarë ne dëshirojmë ta bëjmë. “Rosbalt”: A mund të bëhet Kosova precedent për shtetet të tjera të papranuara, të tilla sikur, për shembull, Abhazia?Sejdiu: Jo, Kosova nuk duhet të krahasohet me territore të tjera, Kosova është rast i veçantë. Neve na kanë futur në përbërje të federatës artificiale kur ne, sikur edhe republikat e tjera, kemi pasur të drejtën e vetos. Por, asnjë nga ish-republikat jugosllave nuk ka dashur të jetojë bashkë me Serbinë- as kroatët, as sllovenët, as boshnjakët, as maqedonasit dhe as malazeztë. Shtrohet pyetja, pse shqiptarët janë të detyruar të mbeten (bashkë me ta)? Ne tanimë dëshirën tonë për t’u ndarë e kemi shprehur në referendumin, i cili është mbajtur qysh para luftës. Ne dëshirojmë të shkojmë rrugës sonë – një të ardhme pa konflikte, dhe shpresojmë se Rusia do ta përkrahë një Kosovë të qëndrueshme dhe stabile.“Rosbalt”: Përpjekjet e cilave shtete do t’i karakterizonit si rrugë për zgjidhjen e çështjes së Kosovës?Sejdiu: Nuk do të dëshiroja që dikë ta ndajë, por mund të them se, për shembull, Ministrja e Punëve të Jashtme të Zvicrës ka deklaruar se pavarësia e Kosovës është e domosdoshme. Dhe, po ashtu, ministri i Punëve të Jashtme të Britanisë së Madhe, Xhek Strou, ka thënë se pavarësia e Kosovës është e pashmangshme. Dhe, para më se dy muajsh, presidenti i SHBA-së, Xhorxh Bush ka deklaruar në Vjenë se nuk duhet injoruar vullnetin e shumicës së banorëve të Kosovës.“Rosbalt”: Dihet se diaspora shqiptare në Evropë është njëra nga më të organizuarat. A merrni ndihmë nga ajo?Sejdiu: Po, marrim. Në të vërtetë, duke iu falënderuar mu diasporës, shqiptarët e Kosovës kanë mundur të mbijetojnë gjatë kohës së luftës. Kur shumica e punëtorëve shqiptarë u dëbuan nga puna, kur u mbyllën shkollat, dhe vetë ekzistenca e shqiptarëve të Kosovës ishte kërcënuar, diaspora ka ndihmuar. Tani kur lufta ka mbaruar, diaspora investon në ekonominë e Kosovës.“Rosbalt”: Shpeshherë Kosovën e akuzojnë si vend ku ka lulëzuar krimi i organizuar, tregtia me armë, narkotikë…Sejdiu: Unë mendoj se deklaratat e tilla vijnë nga ata të cilët e kundërshtojnë pavarësinë e Kosovës. Së pari, shkelësit e ligjit nuk kanë nacionalitet, së dyti, niveli i kriminalitetit në Kosovë është njëri ndër më të ulëtit në rajon. Qëllimi ynë është që të bëjmë një shtet stabil, i cili nuk mund të shfrytëzohet nga të tjerët si territor transiti. Ne po bëjmë çdo gjë që t’i ndalojmë proceset jolegale në vendin tonë. Për sigurinë e Kosovës kujdesen forcat ndërkombëtare, e po ashtu edhe policia kosovare. “Rosbalt”: A mund të thuhet se konflikti shqiptaro-serb në Kosovë është pjesë e “përplasjes së madhe të civilizimeve”? Sejdiu: Jo, nuk është ashtu. Ky ishte konflikt i interesave – Serbia ka dashur ta ruajë Kosovën si koloni të veten dhe të qeverisë me të. Por, ky nuk ka qenë konflikt i kulturave apo i civilizimeve. Ne nuk jemi pjesë e ndonjë kulture tjetër, ne jemi pjesë e kulturës evropiane. Ne këtu jetojmë që moti dhe i përkasim civilizimit shumë të lashtë. Kosova i ka përjetuar disa okupime, jo vetëm atë serb, por edhe atë turk. Dhe, si çdo popull tjetër, ne dëshirojmë të jemi të lirë.