Predsednik Kosova

STATUS I USTAVNE NADLEŽNOSTI PREDSEDNIKA REPUBLIKE KOSOVO


POGLAVLJE I - OSNOVNE ODREDBE

Član 4
[Oblik Vladanja i Podjela Vlasti]

3. Predsjednik Republike Kosovo predstavlja jedinstvo naroda. Predsjednik Republike Kosovo je legitimni predstavnik unutar i van zemlje, koji garantuje demokratsko funkcionisanje institucija Republike Kosovo, u saglasnosti sa ovim Ustavom.

Član 18
[Ratifikacija Međunarodnih Sporazuma]

1. Međunarodni sporazumi koji se tiču dole navedenih pitanja se ratifikuju sa dve trećine (2/3) glasova svih poslanika Skupštine:

(1) teritoriju, mir, savez, politička i vojna pitanja;
(2) prava i osnovne slobode;
(3) članstvo Republike Kosovo u međunarodne organizacije;
(4) preuzimanje odgovornosti nad finansijskim obavezama od strane Rebuplike Kosovo.

2. Međunarodni sporazumi izuzev onih koji nijesu pomenuti u stavu 1 se ratifikuju potpisom Predsjednika Republike Kosovo.

3. Predsednik Republike Kosovo ili Premijer su dužni da obavijeste Skupštinu o svakom potpisanom međunarodnom sporazumu.

4. Izmjena i povlačenje iz međunarodnih sporazuma se sprovodi putem iste procedure kao i pri ratifikaciji međunarodnih sporazuma.

5. Načela i procedure ratifikacije i ukidanja međunarodnih sporazuma se određuju zakonom.

POGLAVLJE III - PRAVA ZAJEDNICA I NJIHOVIH PRIPADNIK

Član 60
[Konsultativno Vijeće za Zajednice]

1. Konsultativno vijeće za zajednice će funkcionisati pod okriljem Predsjednika Republike Kosovo, u kome će biti zastupljene sve zajednice.

2. Konsultativno vijeće za zajednice će, između ostalih, činiti predstavnici udruženja zajednica. 3. Mandat Konsultativnog vijeća za zajednice obuhvata:

(1) obezbjeđivanje mehanizma za redovnu razmjenu mišljenja između zajednica i Vlade Kosova;
(2) pružanje mogućnosti zajednicama da u početnoj fazi daju komentare na zakonodavne i političke inicijative, koje može da pripremi Vlada, daju predloge na ovakve inicijative i traže da njihovi stavovi budu uključeni u relevantne projekte i programe;
(3) sve ostale odgovornosti i funkcije, u saglasnosti sa zakonom.


POGLAVLJE IV- SKUPŠTINA REPUBLIKE KOSOVO

Član 79
[Zakonodavna Inicijativa]

Inicijativu o predlogu zakona može pokrenuti Predsjednik Republike Kosovo, u sklopu svoje funkcije, Vlada, poslanici Skupštine i najmanje deset hiljada građana, na zakonom propisan način.

Član 80
[Usvajanje Zakona]

1. Zakoni, odluke i ostali akti se usvajaju od strane Skupštine većinom glasova prisutnih poslanika, osim u slučajevima kada to ovaj Ustav drugačije nalaže.

2. Zakon koji je usvojila Skupština se potpisuje od strane Predsjednika Skupštine Kosova i objavljuje se od strane Predsjednika Republike Kosovo, nakon što ga je potpisao u roku od osam (8) dana od dana dobijanja istog.

3. Ukoliko Predsjednik Republike vrati zakon Skupštini, on/ona naglasiti razloge vraćanja istog. Predsjednik Republike Kosovo pravo na vraćanje nekog zakona može iskoristiti samo jednom.

4. Skupština na osnovu većine glasova broja poslanika donosi odluku o usvajanju zakona koji je vratio Predsjednik Skupštine Kosovo, i taj zakon se smatra usvojenim.

5. Ukoliko Predsjednik Republike Kosovo, u roku od osam (8) dana od dana dobijanja zakona, ne donese odluku o objavljivanju ili vraćanju zakona, zakon se smatra usvojenim, bez njegovog/njenog potpisa i objavljuje se u Službenom listu.

6. Zakon stupa na snagu petnaest (15) dana nakon objavljivanja istog u Službenom listu osim u slučajevima kada je to drugačije određeno samim zakonom.

Član 82
[Raspuštanje Skupštine]

1. Skupština se raspušta u sljedećim situacijama:

(1) ukoliko se u roku od šezdeset (60) dana, od dana konstituisanja od strane Predsjednika Republike Kosovo, ne formira Vlada;
(2) ukoliko za raspuštanje Skupštine glasa dvije trećine (2/3) poslanika, raspuštanje se vrši na osnovu dekreta Predsjednika Republike Kosovo;
(3) ukoliko se u roku od šezdeset (60) dana, od dana započinjanja procedure izbora, ne izabere Predsjednik Republike Kosovo.

2. Skupština se može raspustiti od strane Predsjednika Republike Kosovo , ako se uspješno izglasa nepovjerenje Vladi.


POGLAVLJE V - PREDSJEDNIK REPUBLIKE KOSOVO

Član 83
[Položaj Predsjednika]

Predsjednik predstavlja vrhovnu vlast države i jedinstvo građana Republike Kosovo.


Član 84
[Nadležnosti Predsjednika]

Predsjednik Republike Kosovo:

(1) predstavlja Republiku Kosovo unutar i van zemlje;
(2) garantuje ustavno funkcionisanje institucija utvrđenih ovim Ustavom;
(3) raspisuje izbore za Skupštinu Kosova i saziva prvi sastanak iste;
(4) donosi dekrete u saglasnosti sa ovim Ustavom;
(5) objavljuje zakone koje je usvojila Skupština Republike Kosovo;
(6) ima pravo da vrati na ponovno razmatranje usvojene zakone koje smatra štetnim po legitimne interese Republike Kosovo ili jedne ili više zajednica. Pravo vraćanja zakona može iskoristiti samo jednom;
(7) potpisuje međunarodne sporazume u saglasnosti sa ovim Ustavom;
(8) predlaže amandmane na ovaj Ustav;
(9) može pokrenuti određena pitanja pred Ustavnim sudom;
(10) upravlja vanjskom politikom države;
(11) prima akreditivna pisma stranih diplomatskih predstavnika u Republici Kosovo;
(12) vrhovni je komandant Bezbjednosnih snaga Kosova;
(13) upravlja Konsultativnim vijećem za zajednice;
(14) određuje mandatara za formiranje Vlade, nakon prijedloga političke partije ili koalicije koja čini većinu u Skupštini;
(15) imenuje i razrješava Predsjednika Vrhovnog suda Kosova, na prijedlog Sudskog savjeta Kosova;
(16) imenuje i razrješava sudije Republike Kosovo, na prijedlog Sudskog savjeta Kosova;
(17) imenuje i razrješava Državnog tužioca Republike Kosovo, na prijedlog Tužilačkog savjeta Kosova;
(18) imenuje i razrješava tužioce Republike Kosovo, na prijedlog Tužilačkog saveta Kosova; (19) imenuje sudije Ustavnog suda na prijedlog Skupštine;
(20) imenuje Komandanta Bezbjednosnih snaga Kosova, na osnovu preporuke Premijera;
(21) u suradnji sa Premijerom, imenuje Direktora, zamjenika direktora i stalnog inspektora Obavještajne službe Kosova;
(22) donosi odluku o proglašenju vanrednog stanja, u suradnji sa Premijerom;
(23) može zahtijevati sjednicu Savjeta bezbjednosti Kosova i predsjedavati istom tokom vanrednog stanja;
(24) donosi odluku o diplomatskim i konsularnim misijama Republike Kosovo, na prijedlog Vlade;
(25) na prijedlog Premijera, imenuje i razrješava šefove diplomatskih misija Republike Kosovo; (26) imenuje Predsjednika Centralne izborne komisije;
(27) imenuje Guvernera Centralne banke Republike Kosovo, koji će služiti kao Generalni direktor i imenuje ostale članove Savjeta banke;
(28) uručuje medalje, priznanja i nagrade, u suglasnosti sa zakonom;
(29) daje pomilovanja u skladu sa zakonom;
(30) jednom godišnje se obraća Skupštini Kosova u odnosu na svoj rad.


Član 85
[Kvalifikacije za Izbor Predsjednika]

Za Predsjednika Republike Kosovo se može izabrati bilo koji državljanin Kosova, koji je napunio trideset pet (35) godina.

Član 86
[Izbor Predsjednika]

1. Predsjednika Republike Kosovo bira Skupština, tajnim glasanjem.

2. Izbor Predsjednika Republike Kosovo se vrši najkasnije trideset (30) dana prije isteka mandata aktuelnog Predsjednika.

3. Za Predsjednika Republike Kosovo se može nominovati bilo koji državljanin Kosova, koji obezbjedi potpise najmanje trideset (30) poslanika Skupštine Kosovo. Poslanici Skupštine mogu dati samo jedan potpis za nominaciju Predsjednika Republike Kosovo.

4. Izbor Predsjednika se vrši sa dvije trećine (2/3) glasova svih poslanika Skupštine.

5. Ukoliko na prva dva glasanja ni jedan kandidat nije dobio većinu od dvije trećine (2/3) neophodnih glasova, organizuje se treće glasanje na kojem se glasa za dva kandidata sa najvećim brojem glasova u drugom krugu glasanja i za Predsjednika Republike Kosovo se bira kandidat koji je dobio većinu glasova svih prisutnih poslanika.

6. Ukoliko se ni trećim glasanjem ni jedan kandidat ne izabere za Predsjednika Republike Kosovo, Skupština se raspušta i raspisuju se novi izbori, koji se moraju održati u roku od četrdeset pet (45) dana.

Član 87
[Mandat i Zakletva]

1. Mandat Predsjednika Republike Kosovo počinje nakon polaganja zakletve pred Skupštinom Kosova. Tekst zakletve će biti regulisan zakonom.

2. Mandat Predsednika traje pet (5) godina.

3. Predsjednik se nakon isteka prvog mandata može ponovo izabrati samo za još jedan mandat.

Član 88
[Nespojivost Funkcija]

1. Predsjednik ne može obavljati ni jednu drugu javnu funkciju.

2. Nakon izbora, Predsjednik ne može obavljati ni jednu funkciju političke partije.

Član 89
[Imunitet] Predsjednik Republike

Kosovo uživa potpuni imunitet od krivičnog gonjenja, građanskih tužbi ili razrešenja zbog radnji i odluka koje su donijete tokom sprovođenja dužnosti Predsjednika Republike Kosovo.


Član 90
[Privremeni Izostanak Predsjednika]

1. Ukoliko Predsjednik Republike Kosovo privremeno ne može da obavlja svoje dužnosti, on/ona može dobrovoljno prenijeti svoje dužnosti na Predsjednika Skupštine, koji će biti vršilac dužnosti Predsjednika Republike Kosovo. Naredba Predsjednika o prenošenju odgovornosti mora sadržati razloge i period obavljanja istih, ako je upoznat sa njima. Predsjednik Republike Kosovo će ponovo preuzeti svoje obaveze kada bude u mogućnosti da sprovodi iste, na osnovu čega Predsjedniku Skupštine prestaje funkcija vršioca dužnosti Predsjednika.

2. Ako ne postoji dobrovoljan prijenos dužnosti, Skupština Republike Kosovo, nakon konsultacija sa lekarskim konzilijumom, sa dijve trećine (2/3) glasova donosi odluku o tome da Predsjednik privremeno ne može obavljati svoje dužnosti. Predsjednik Skupštine Kosova će služiti kao vršilac dužnosti Predsjednika Republike Kosovo, dok se isti ne vrati na svoju funkciju onda kada je spreman za obavljanje dužnosti Predsjednika.

3. Funkcija vršioca dužnosti Predsjednika Republike Kosovo se ne može odnositi na period duži od šest (6) mjeseci.

Član 91
[Razrješenje Predsjednika]

1. Predsjednik Republike Kosovo se može razriješiti odlukom Skupštine, onda kada je kažnjen za neko krivično djelo, ili kada nije u stanju da obavlja dužnosti ove funkcije zbog nesposobnosti ili teške bolesti, ili ukoliko Ustavni sud smatra da je on/ona izvršio tešku povredu Ustava.

2. Procedura razrješenja Predsjednika Republike Kosovo se inicira putem jedne trećine (1/3) poslanika Skupštine, koji potpisuju peticiju, koja objašnjava razloge razrješenja. Ukoliko peticija navodi nesposobnost ili tešku bolest, Skupština će zahtjevati mišljenje ljekara o stanju Predsjednika. Ukoliko peticija navodi kršenje Ustava, ista se mora odmah podnijeti Ustavnom sudu, koji donosi odluku u roku od sedam (7) dana od dobijanja peticije.

3. Ukoliko je Predsjednik Republike Kosovo kažnjen za neko krivično djelo ili ukoliko Skupština, u skladu sa ovim članom, odredi da Predsjednik nije sposoban da obavlja svoje dužnosti zbog nesposobnosti ili teške bolesti, ili ukoliko Ustavni sud odredi da je izvršio povredu Ustava, Skupština može razrješiti Predsjednika sa dvije trećine (2/3) glasova svih poslanika.


POGLAVLJE VI - VLADA REPUBLIKE KOSOVO


Član 93
[Nadležnosti Vlade]

Vlada je nadležna za sljedeće:
…(8) predlaže Predsjedniku Republike Kosovo imenovanja i razrješenja šefova diplomatskih misija Kosova;


Član 94
[Nadležnosti Premijera]

Premijer sprovodi sljedeće nadležnosti:
…(7) savjetuje se sa Predsjednikom Republike Kosovo o obavještajnim pitanjima;
(8) zajedno sa Predsjednikom imenuje Direktora, zamjenika direktora i stalnog inspektora Obavještajne službe Kosova;
(9) savjetuje se sa Predsjednikom o sprovođenju vanjske politike zemlje;…


Član 95
[Izbor Vlade]

1. Predsjednik Republike Kosovo, nakon izbora i konsultacija sa političkim partijama ili koalicijama koje su dobile neophodnu većinu za formiranje Vlade u Skupštini, predlaže Skupštini kandidata za Premijera.


2. Kandidat za Premijera, u roku od petnaest (15) dana od imenovanja predstavlja Vladu pred Skupštinom Kosova i zahtijeva glasanje Skupštine o izboru Vlade.

3. Vlada se smatra izabranom ako je za njen izbor glasala većina od ukupnog broja poslanika Skupštine Kosova.

4. Ukoliko sastav predložene Vlade ne dobije neophodnu većinu, Predsjednik Republike Kosovo, u roku od deset (10) dana imenuje nekog drugog kandidata, na osnovu iste procedure. Ukoliko se Vlada ne izabere ni drugi put, onda Predsjdnik Kosova raspisuje izbore, koji se moraju održati u roku od četrdeset (40) dana od dana objavljivanja istih.

5. Ukoliko Premijer da ostavku ili iz nekih drugih razloga njegovo/njeno mesto ostaje slobodno, Predsjednik Republike Kosovo, u konsultaciji sa političkom partijom ili koalicijom koja je dobila većinu u Skupštini, imenuje novog kandidata, za formiranje Vlade.

6. Članovi Vlade, nakon izbora, polažu zakletvu pred Skupštinom. Tekst zakletve će se regulisati zakonom.


POGLAVLJE VII - PRAVOSUDNI SISTEM


Član 104
[Imenovanje i Razrješenje Sudija]


1. Sudije imenuje, ponovo imenuje i razrješava predsjednik Republike Kosovo, na predlog Sudskog savjeta Kosova.
…


Član 109
[Državno Tužilaštvo]

….7. Državni tužioc će se imenovati i razrješiti od strane Predsjednika Republike Kosovo na osnovu prijedloga Tužilačkog savjeta Kosova. Državni tužioc će služiti mandat od sedam godina, bez mogućnosti ponovnog izbora.


POGLAVLJE VIII - USTAVNI SUD

Član 113
[Jurisdikcija i Ovlašćene Strane]

1. Ustavni sud odlučuje samo u slučajevima koje su ovlašćene strane podnijele sudu na zakonit način.
2. Skupština Kosova, Predsjednik Republike Kosovo, Premijer i Ombudsman su ovlašćeni za podnošenje sljedećih pitanja:

(1) saglasnost zakona, dekreta Predsjednika i Premijera i uredbi Vlade, sa Ustavom;
(2) saglasnosti Statuta općina sa Ustavom.

3. Skupština Kosova, Predsjednik Republike Kosovo i Vlada su ovlašćeni da podnose sljedeća pitanja:

(1) sukob ustavnih nadležnosti između Skupštine Kosova, Predsjednika Republike Kosovo i Vlade Kosova;
(2) saglasnosti predloženog referenduma sa Ustavom;
(3) saglasnosti objavljivanja vanrednog stanja i mjera preduzetih tokom istog sa Ustavom;
(4) saglasnost predloženih ustavnih amandmana sa obaveznim međunarodnim sporazumima, ratifikovanih ovim Ustavom i razmatranje ustavnosti procedure sprovođenja;
 
(5) ako je Ustav prekršen tokom izbora Skupštine.
….


Član 114
[Sastav i Mandat Ustavnog Suda]


…2. Sudije imenuje Predsjednik Republike Kosovo na predlog Skupštine i služiće mandate od devet godina bez mogućnosti produžavanja.


Član 118
[Razrješenje]

Sudije Ustavnog suda se mogu razriješiti samo od strane Predsjednika Republike Ksoovo na prijedlog dvije trećine (2/3) sudija Ustavnog suda, samo za počinjeno krivično djelo ili za neobavljanje dužnosti.


POGLAVLJE XI - BEZBJEDNOSNI SEKTOR

Član 126
[Kosovske Bezbjednosne Snage]

… 3. Predsjednik Republike Kosovo je Vrhovni komandant bezbjednosnih snaga Kosova, koje uvijek podležu kontroli civilnih vlasti izabranih na demokratski način.
…

5. Komandanta kosovskih bezbjednosnih snaga će imenovati Predsjednik Republike Kosovo, na preporuku Vlade. Unutarnje organizovanje Kosovskih bezbjednosnih snaga se regulišu zakonom

Član 127
[Kosovski Savjet za Bezbjednost]

1. Savjet bezbjednosti Republike Kosovo, u saradnji sa Predsjednikom Republike Kosovo i Vladom, priprema strategiju sigurnosti za Republiku Kosovo. Savjet bezbjednosti Republike Kosovo ima i ulogu savjetnika u svim pitanjima koja se tiču bezbjednosti Republike Kosovo.

2. Savjetom bezbjednosti Republike Kosova predsjedava Premijer uz podršku vlade, osim tokom vanrednog stanja, kao što je i predviđeno ovim Ustavom.

3. Predsjednik Republike Kosovo može zahtevati sastanke Savjeta bezbjednosti Republike Kosovo, i savjet je dužan da svoj rad koordiniše u bliskoj saradnji sa Predsjednikom. Savjet bezbjednosti Republike Kosovo će blisko sarađivati sa međunarodnim organima.

4. Članovi Savjeta bezbjednosti Republike Kosovo se imenuju i razrješavaju u skladu sa zakonom.


Član 129
[Obavještajna Služba]

…3. Predsjednik Republike Kosovo i Premijer, nakon konsultacije sa Vladom, zajedno imenuju Direktora, zamjenika direktora i stalnog inspektora Obavještajne službe Kosova. Kvalifikacija i mandat se reguliše zakonom.

4. Predsednik Republike Kosovo i Premijer dobijaju ista obaveštenja koja se tiču obaveštajne službe.

Član 131
[Vanredno Stanje]

1. Predsjednik Republike može objaviti vanredno stanje, kada:

(1) je to neophodno radi hitnih mjera zaštite od agresije;
(2) postoji unutarnji rizik po ustavni red ili javnu bezbjednost; ili
(3) dođe do prirodnih nepogoda koje utiču na dio ili cijelu teritoriju Republike Kosovo.

2. Ustav Republike Kosovo ne može biti promijenjen za vrijeme vanrednog stanja. Odstupanje od ustavom zajemčenih ljudskih prava i osnovnih sloboda se može dozvoliti samo do određenog nivoa,na što kraći period i u skladu sa ovim Ustavom. Tokom vanrednog stanja, zakon o izborima Skupštine i Opštine se ne može mijenjati. Ostala načela o radu javnih institucija tokom vanrednog stanja se regulišui zakonom, ali nikako neće biti u suprotnosti sa ovim članom.

3. Ukoliko dođe do potrebe za vanrednim mjerama radi zaštite od agresije, Predsjednik Republike Kosovo, nakon konsultacija sa Premijerom, objavljuje vanredno stanje. Objavljivanjem vanrednog stanja, Predsjednik Republike Kosovo odmah izdaju dekret,koji određuje prirodu prijetnje i bilo kakvog ograničenja ljudskih prava i sloboda. U roku od četrdeset osam (48) sati, Skupština može dati saglasnost, na osnovu dvije trećine (2/3) glasova prisutnih poslanika koji glasaju, ako se ne dobije odobrenje, dekret Predsjednika se ukida.

4. Ukoliko postoji rizik po ustavni red i javnu bezbjednot Republike Kosovo ili mogućnost prirodne nepogode na cijeloj ili dijelu teritorije Republike Kosovo, Predsjednik Republike Kosovo u konsultaciji sa Premijerom, objavljuje vanredno stanje. Objavljivanjem vanrednog stanja, Predsjednik Republike Kosovo odmah izdaje dekret o prirodi pretnje ili bilo kojeg odstupanja od ljudskih prava i sloboda. U roku od četrdeset osam (48) sati, Skupština može dati svoju saglasnost putem većine glasova svih prisutnih poslanika koji glasaju. Ako se ne dobije saglasnost dekret Predsjednika se ukida.

5. Vanredno stanje traje onoliko koliko traje rizik i ne može trajati više od šezdeset (60) dana. Uz saglasnost većine poslanika Skupštine, koji su prisutni i koji glasaju, vanredno stanje se može produžiti ako je neophodno, na dodatni period od trideset (30) dana, ukupno devedeset (90) dodatnih dana.

6. Skupština u zavisnosti od potrebe može donijeti ograničenje koja se tiču trajanja i nivoa vanrednog stanja. Onda kada Predsjednik smatra da je rizik po Republiku Kosovo vanredne prirode, Skupština može da produži vanredno stanje na periodu od sto pedeset (150) dana, ali samo na osnovu dvije trećine (2/3) glasova svih poslanika Skupštine.

7. Predsjednik Republike Kosovo može nakon konsultacije sa Vladom i Skupštinom, da naredi mobilizaciju Kosovskih bezbjednosnih snaga, kako bi pomogle u vanrednom stanju.

8. Savjet bezbjednosti Republike Kosovo, samo tokom trajanja vanrednog stanja, sprovodi izvršne funkcije koje se ograničavaju na funkcije povezane sa vanrednim stanjem. Tokom vanrednog stanja, Savjetom bezbjednosti Republike Kosovo rukovodi Predsjednik Republike Kosovo kao što je i uređeno zakonom. Tokom vanrednog stanja Savjet Bezbjednosti Republike Kosovo blisko će sarađivati sa Vladom, Skupštinom i međunarodnim organima.

9. Zakon određuje načela, oblasti i način kompenzacije nanete štete, kao rezultat ograničenja utvrđenih tokom vanrednog stanja.


POGLAVLJE XII - NEZAVISNE AGENCIJE

Član 139
[Centralna Izborna Komisija]

… 3. Predsjednika Centralne izborne komisije imenuje Predsjednik Republike Kosovo, iz redova sudija Vrhovnog suda i apelacionih sudova.